5 مورد برای رد درخواست الزام به تمکین

تمکین چیست و شامل چه مواردی می شود؟ در مورد عدم تمکین و حقوق مالی زوجین چقدر اطلاع دارید؟ قانون در مورد عدم تمکین زن چه مجازاتی در نظر گرفته است؟ 5 مورد برای رد درخواست الزام به تمکین کدامند؟

تمکین چیست و شامل چه مواردی می‌شود؟

تمکین در حقوق خانواده به معنای انجام وظایف زناشویی توسط زن است و به دو نوع عام و خاص تقسیم می‌شود:

1. تمکین عام: به معنای انجام وظایف زناشویی و برقراری رابطه جنسی با شوهر است، مگر در مواردی که مانع شرعی یا قانونی وجود داشته باشد.
2. تمکین عام: شامل انجام وظایف زن در قبال شوهر، اطاعت از او در چارچوب قانون و عرف، و پذیرش ریاست مرد در خانواده است.

نکته حقوقی: اگر شوهر توقعات نامشروع یا غیرمتعارف داشته باشد (مانند جلوگیری از دیدار با خانواده یا دوستان)، زن مجبور به اطاعت نیست و این رفتار به عنوان سوء معاشرت تلقی می‌شود.

عدم تمکین

عدم تمکین در اصطلاح حقوقی به معنای نشوز است. زنی که بدون دلیل موجه از تمکین خودداری کند، ناشزه محسوب می‌شود. در این شرایط مرد می‌تواند با مراجعه به دادگاه، الزام به تمکین را درخواست کند.

عواقب و تبعات عدم تمکین

عدم تمکین موجب تبعات مالی و قانونی زیر میشود:

1. قطع نفقه: طبق ماده 1108 قانون مدنی، هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود.
2. محرومیت از حقوق مالی پس از طلاق: در برخی موارد، زن ناشزه از حقوق مالی مانند تنصیف اموال محروم می‌شود.
3. اجازه ازدواج مجدد برای مرد: در صورت ادامه عدم تمکین، مرد می‌تواند با استناد به قانون حمایت از خانواده، ازدواج مجدد کند.
4. درخواست طلاق: مرد می‌تواند با اثبات عدم تمکین زن، وی را طلاق دهد.

نفقه و عدم تمکین زن

طبق ماده 1107 قانون مدنی، نفقه شامل تمام نیازهای زن از جمله مسکن، پوشاک، غذا، و هزینه‌های درمانی است. اما در صورت عدم تمکین زن بدون دلیل موجه، مرد می‌تواند از پرداخت نفقه خودداری کند.

لازم به ذکر است که در موارد خاصی علیرغم تمکین زن، مرد باید نفقه وی را پرداخت نماید، برای مثال اگر زن به دلیل بیماری یا سایر موانع شرعی نتواند تمکین کند، همچنان مستحق نفقه است. و همچنین زن می‌تواند تا زمان دریافت مهریه، از تمکین خودداری کند و در این مدت نیز نفقه به او تعلق می‌گیرد.

مهریه و عدم تمکین زن

مهریه بر خلاف نفقه تحت تأثیر عدم تمکین قرار نمی‌گیرد. مطابق ماده 1082 قانون مدنی، به مجرد جاری شدن عقد نکاح، زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.

1. سوء رفتار مرد: اگر زن بتواند سوء رفتار مرد (مانند اعتیاد، خشونت، یا خیانت) و در واقع عسر و حرج خود را اثبات کند، دادگاه درخواست الزام به تمکین را رد می‌کند.
2. عدم تأمین مقدمات تمکین: اگر مرد مسکن و امکانات لازم برای زندگی مشترک را فراهم نکرده باشد، در این موارد عدم تمکین در طلاق مورد توجه قرار می‌گیرد.
3. حق حبس زن: تا زمان دریافت مهریه، زن می‌تواند از تمکین خودداری کند.
4. بیماری زن: اگر تمکین برای زن خطر جانی یا سلامتی داشته باشد، دادگاه درخواست مرد را رد می‌کند.

درخواست الزام به تمکین چیست و در چه مواردی رد می‌شود؟

مطابق با نظام حقوقی و قانون مدنی ایران، تمکین به معنای انجام وظایف زناشویی از سوی زن در قبال مرد است. درخواست الزام به تمکین معمولاً توسط شوهر مطرح می‌شود و در صورت اثبات عدم تمکین زن، ممکن است حقوق مالی زن مانند نفقه قطع شود. اما در برخی موارد، دادگاه درخواست الزام به تمکین را رد می‌کند. در ادامه موارد را به تفصیل شرح خواهیم داد:

۱. عدم تمکین به دلیل عذر موجه

در مواردی که زن بتواند عذر موجهی برای عدم تمکین خود به دادگاه ارائه و آن را اثبات کند، رد درخواست الزام به تمکین توسط دادگاه صورت می‌گیرد. این موارد شامل:

1. ترس از آسیب جسمی یا روحی از سوی شوهر (با ارائه شواهد مانند شکایتهای قبلی یا گواهی پزشکی).
2. ابتلای شوهر به بیماریهای مسری یا غیر قابل درمان که زندگی زن را تهدید می‌کند.
3. سوءرفتار شوهر مانند اعتیاد، خشونت یا خیانت.

۲. عدم پرداخت نفقه توسط شوهر

مطابق با ماده 1108 قانون مدنی ایران، تمکین زن در گرو پرداخت نفقه توسط شوهر است. اگر شوهر نفقه را پرداخت نکند، زن حق عدم تمکین دارد و دادگاه درخواست الزام به تمکین را رد می‌کند. برای اثبات این موضوع، زن باید:

1. گواهی عدم پرداخت نفقه از مراجع قضایی ارائه دهد.
2. ثابت کند که شوهر توانایی مالی دارد اما از پرداخت نفقه به صورت عمدی خودداری کرده است.

۳. وجود اختلافات جدی زناشویی

در مواردی که زندگی زناشویی به دلیل اختلافات عمیق، غیرممکن شده باشد، دادگاه ممکن است رای به رد درخواست الزام به تمکین دهد. این موارد شامل:

1. طلاق عاطفی یا جدایی طولانی مدت.
2. درخواست طلاق توسط زن که در حال بررسی است.
3. وجود مشکلات روانی یا عاطفی که زندگی مشترک را مختل کرده است.

۴. سکونت در مسکن نامناسب

زن موظف است در مسکن شوهر تمکین کند، اما اگر مسکن شرایط مناسب را نداشته باشد، می‌تواند از تمکین خودداری کند. شرایط نامناسب شامل:

1. عدم امنیت مسکن (مانند سکونت در مناطق جرم خیز).
2. نداشتن امکانات اولیه مانند آب، برق یا گاز.
3. سکونت در مسکنی که با شأن زن تناسب ندارد.

۵. اثبات عدم تمکین بدون دلیل موجه

اگر زن نتواند عذر موجه خود را برای عدم تمکین اثبات کند، دادگاه درخواست الزام به تمکین را می‌پذیرد. در این شرایط زن ممکن است:

1. نفقه خود را از دست بدهد.

2. با حکم دادگاه ملزم به تمکین شود.

سخن پایانی

عدم تمکین بدون عذر موجه، چه در تمکین عام و چه تمکین خاص، شامل ضرر و زیان مالی برای زوجین و مخصوصا زن می‌شود. برای مثال اگر زن از شوهر خود تمکین نکند، مطابق قانون نفقه به وی تعلق نمی‌گیرد. اثبات تمکین یا عدم تمکین یکی از دعاوی حساس و پیچیده در پرونده‌های خانواده است و توصیه می‌شود قبل از هر اقدام قانونی و ثبت درخواست الزام به تمکین، با وکیل خانواده مشورت کنید تا شما را از پیچیدگی‌های آن آگاه سازد. گروه حقوقی مهروران با وکلای مجرب خود آماده همراهی شما در تمام مراحل پرونده‌های خانواده است.