به اجرا گذاشتن مهریه و نقش وکیل خانواده در آن
نحوه به اجرا گذاشتن مهریه
قابلیت اجرای مهریه، این روزها به یک چالش و مشکل بزرگ برای زوجین تبدیل شده است. در بسیاری از مواقع، اختلافات متعدد، گرفتاری ها و مشکلات، باعث می شود تا درخواست مطالبه مهریه از طرف خانم ها مطرح شود
گاهی بعد از مطالبه مهریه، طرف مقابل از پرداخت آن سر باز می زند و به هر طریقی قصد دارد از پرداخت این مطالبه که حق مسلم زن است، شانه خالی کند؛ اما خوشبختانه برای به اجرا گذاشتن مهریه، راه های مختلفی در قانون کشور وضع شده که با استفاده از آن ها می توان این چالش را به راحتی برطرف کرد.
در این مطلب به عنوان یک راهنمای جامع و کامل، در مورد مراحل به اجرا گذاشتن مهریه، هزینه و زمان این فرایند صحبت خواهیم کرد.
مهریه و انواع آن
مهریه شامل سکه، طلا، ملک، وجه نقد و به طور کلی مالی است که زوج در هنگام عقد نکاح متعهد می شود آن را به زوجه پرداخت کند.
مهریه دارای انواع مختلفی است که با توجه به شرایط ضمن عقد، نوع آن مشخص می شود. انواع مهریه عبارت اند از:
الف) مهریه عندالاستطاعه:
شرایط این نوع مهریه به گونه‌ای است که خانم تنها در مواقعی که شوهرش توانایی مالی پرداخت مهریه او را داشته باشد، می تواند مهریه را درخواست کند. اثبات توانایی همسر برای پرداخت مهریه، باید توسط خانم صورت بگیرد.
ب) مهریه عندالمطالبه:
در این نوع مهریه بعد از انعقاد عقد، هر زمان که خانم مهریه را مطالبه کند, شوهر باید آن را بپردازد و ربطی به توانایی و عدم توانایی زوج ندارد.
چه مهریه هایی قابلیت اجرا گذاشتن دارد؟
قابلیت مطالبه مهریه تنها برای برخی مهریه ها امکان پذیر است که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
- مهریه باید ارزش مالی و جنبه مالی داشته باشد در غیر این صورت باطل است.
- مهریه باید دقیق و مشخص، تعیین شده باشد.
- مهریه باید مشروع باشد.
- مهریه باید قابل تملک باشد.
بسیاری از کاربران این سوال را مطرح می‌کنند که آیا بعد از فوت شوهر می توان درخواست مطالبه مهریه کرد؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله، مهریه بعد از فوت زوج حذف نمی شود. خانم می تواند از ما ترک همسر، مهریه خود را مطالبه کند. دادگاه با توجه به مال و اموال باقی مانده از زوج، مهریه همسر را پرداخت خواهد کرد.
وراث مرد در پرداخت مهریه هیچ تکلیفی بر دوش ندارند.
نحوه مطالبه مهریه و روش های آن
برای به اجرا گذاشتن مهریه دو روش وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
اجرای مهریه از طریق دفتر اسناد رسمی ازدواج و طلاق
برای مطالبه مهریه خود, بایداز این طریق اقدام نموده و باید شرایط زیر را داشته باشید.
- مهریه شما باید به طور رسمی در دفتر اسناد رسمی ازدواج به ثبت رسیده باشد.
- خانم باید مدارک شناسایی و سند ازدواج را به دفترخانه ارائه دهد.
مراحل
برای قابلیت اجرای مهریه از طریق دفترخانه به روش زیر عمل کنید.
- به دفتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق که عقد شما در آن جا به ثبت رسیده مراجعه کنید.
- درخواست مطالبه مهریه را مطرح کرده و مدارک لازم را ارائه دهید.
- بعد از پرداخت هزینه اجرایی، نامه‌ای از طرف دفترخانه به زوج ارسال می شود تا ظرف مدت ۱۰ روز به اداره ثبت مراجعه کند و برای پرداخت مهریه، مالی را معرفی نماید.
به اجرا گذاشتن مهریه از طریق دادگاه
برای مطالبه مهریه نمی توانید به طور مستقیم به دادگاه بروید؛ اما وقتی نتوانید از طریق اجراییه ثبت، مهریه خود را از زوج دریافت کنید, برای تعیین تکلیف تان باید به دادگاه مراجعه نمایید.
گاهی زوج درخواست اعسار مهریه می دهد که در این صورت، اگر دادگاه با درخواست او موافقت کند، می تواند مهریه را به صورت اقساطی بپردازد.
لازم به ذکر است که اگر مهریه بخشیده شده باشد به هیچ عنوان نمی توان دوباره آن را مطالبه کرد.
مدارک لازم برای قابلیت اجرای مهریه
برای قابلیت اجرای مهریه باید مدارکی را پیش از هرگونه اقدامی آماده کنید تا کار را با سرعت بیشتری پیش ببرید. این مدارک با توجه به نحوه اقدام شما از طریق دادگاه یا دفترخانه متفاوت است؛ اما به طور کلی شامل موارد زیر می‌شود.
- شناسنامه زوجه
- اصل عقدنامه یا کپی معتبر از آن
- درخواست کتبی اجرای مهریه
در صورتیکه وکیل اختیار کرده باشید, وکالت نامه نیز جزو مدارک بالا باشد.
سایر مدارک
دیگر مدارک مورد نیاز که در برخی موارد باید ارائه شوند عبارتند از:
- لایحه دفاعیه که شامل شرح خواسته و دلایل آن می شود.
- گواهی عدم پرداخت مهریه که باید از دفترخانه ای که ازدواج شما در آن به ثبت رسیده، آن را دریافت کنید.
- دلایل تمکن مالی شوهر و اثبات آن, در صورتی که زوج تقاضای تقسیط مهریه داده باشد.
اجرا گذاشتن مهریه بدون طلاق
مهریه یک حق مسلم و قانونی برای خانم ها است که ضمن عقد به آن ها تعلق می گیرد و می توانند هر زمان که بخواهند آن را مطالبه کنند.
به طور کلی، مهریه از نوع عندالمطالبه است و هر زمان که خانم طالب پرداخت مهریه از طرف همسرش باشد، باید این حق به او پرداخت گردد.
بسیاری از افراد با تصورهای غلط خود فکر می کنند که قرار نیست مهریه را پرداخت کنند و به همین علت هنگام عقد، مهریه را روی رقم های نجومی و بالا می بندند؛ اما بعد از آغاز زندگی و در صورت ایجاد مشکلات مختلف و مطالبه مهریه از طرف زوجه، متوجه می شوند که چه کار غلطی انجام داده اند.
البته درخواست مطالبه مهریه تنها در مواقع جنگ و جدل یا بحث و اختلاف صورت نمی گیرد. گاهی خانم ها بدون هیچ بحثی و بدون هیچ مشکلی در زندگی خود، طالب دریافت مهریه و حق قانونی خود هستند. در چنین شرایطی نیز همسر باید در حین زندگی، این حق را به ایشان بپردازد.
هزینه اجرا مهریه چقدر است؟
در رابطه با هزینه قابلیت اجرای مهریه باید بگوییم که این هزینه به عوامل مختلفی بسته دارد و فاکتورهای گوناگونی در تعیین آن تاثیرگذار هستند. در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
روش اجرای مهریه
روشی که برای به اجرا گذاشتن مهریه انتخاب می کنید در تعیین هزینه آن تاثیرگذار است.
هزینه های اجرای مهریه از طریق دفترخانه اسناد رسمی، در مقایسه با دادگاه خانواده بسیار کمتر تمام می شود.
البته هزینه اجرای مهریه از طریق دادگاه نیز به عواملی مانند میزان مهریه، تعداد دعاوی، نوع مهریه، حق الوکاله، هزینه های کارشناسی و… بستگی دارد.
میزان مهریه
هر چقدر که مهریه بیشتر باشد هزینه به اجرا گذاشتن آن نیز گران تر تمام می شود.
نوع مهریه
بسته به اینکه مهریه شما از نوع عندالمطالبه یا عندالاستطاعه باشد هزینه آن متفاوت است.
هزینه اجرای مهریه عندالمطالبه، کمتر از مهریه عندالاستطاعه تمام می شود. در مهریه عندالاستطاعه، گاهی لازم است که خانم برای اثبات توانایی همسرش برای پرداخت مهریه، مدارک و دلایلی را به دادگاه ارائه کند که این موضوع می تواند به افزایش هزینه ها منجر گردد.
میزان پیچیدگی پرونده
اگر پرونده دارای پیچیدگی ها و چالش هایی باشد، قطعاً هزینه اجرای آن نیز افزایش پیدا می کند.
انتخاب وکیل
بسیاری از افراد به دلیل نداشتن وقت کافی و ناآشنا بودن به مراحل و فرایند به اجرا گذاشتن مهریه، وکیل انتخاب می کنند تا کارها بهتر و راحت تر پیش برود. در صورتی که برای قابلیت اجرای مهریه وکیل مهریه انتخاب می کنید، باید هزینه حق الوکاله او را نیز بپردازید.
در صورتی که زوج توانایی لازم برای پرداخت مهریه را نداشته باشد چه باید کرد؟
اگر زوج برای پرداخت مهریه توان مالی نداشته باشد می توان از روش های زیر جهت احقاق حق اقدام کرد.
تقاضای تقسیط
خانم می تواند به دادگاه خانواده مراجعه کند و تقاضای تخصیص مهریه بدهد. بعد از این درخواست، دادگاه با توجه به شرایط مالی زوج، مهریه را قسط بندی می کند.
توقیف اموال
گاهی اتفاق می افتد که زوج علی رغم توانایی مالی، به دلایل مختلف از پرداخت مهریه سرباز می زند. در این شرایط خانم می تواند اموال زوج را با کمک حکم دادگاه توقیف کند. این اموال می تواند شامل حساب بانکی، ماشین، منزل مسکونی و… باشد.
اعسار
پس از ارائه درخواست قابلیت مطالبه مهریه توسط خانم، در صورتی که زوج واقعاً توانایی پرداخت آن را نداشته باشد و این موضوع را با مستندات و مدارک قانونی به دادگاه ثابت کند، دادگاه حکم اعسار برای او صادر خواهد کرد.
جلب زوج
اگر بعد از حکم دادگاه، زوج به هر دلیلی از پرداخت مهریه ممانعت کند، خانم می تواند با حکم دادگاه جهت جلب زوج اقدام کند.
آیا می توان برای اجرای مهریه از دفتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کرد؟
برای به اجرا گذاشتن مهریه، در قدم اول مراجعه به دفتر ازدواج مهم ترین اقدام است.
بعد از آن، در صورت عدم پرداخت مهریه توسط زوج، خانم می تواند با مراجعه به دفتر الکترونیک خدمات قضایی، دادخواست مطالبه مهریه به دادگاه را ثبت کند. استفاده از دفتر خدمات الکترونیک قضایی، برای حکم اجرایی مهریه و قابلیت اجرای مهریه مزایای متعددی دارد که برخی از آن ها عبارتند از:
صرفه جویی در زمان
در این روش نیازی نیست که وقت خود را صرف مراجعه به دادگاه و حضور در این فضای متشنج کنید؛ بلکه می توانید اقدامات لازم را به صورت غیرحضوری و آنلاین انجام دهید.
کاهش هزینه ها
هزینه های ثبت دادخواست از این طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی در مقایسه با هزینه های ثبت دادخواست در دادگاه بسیار ارزان تر تمام می شود.
افزایش سرعت
پرونده هایی که از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت می رسند، معمولاً با سرعت بیشتری پیش می روند و این موضوع روند کار شما را سرعت می بخشد.
مراحل اجرای مهریه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
برای اجرا گذاشتن مهریه از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی، باید به روش زیر عمل کنید.
- در مرحله اول به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمایید.
- در سامانه مورد نظر ثبت نام کرده و وارد حساب کاربری خود شوید.
- وارد قسمت خدمات قضایی شده و گزینه مطالبه مهریه را کلیک کنید.
- در فرم مربوطه اطلاعات لازم در مورد عقدنامه، زوج و مهریه را درج نمایید.
- مدارک مورد نیاز را به دقت اسکن کرده و سپس در سایت بارگذاری کنید.
- پس از پرداخت هزینه به صورت آنلاین، درخواست خود را به ثبت برسانید.
بعد از این مرحله، سیستم به شما یک کد رهگیری می دهد که با استفاده از آن قادر خواهید بود روند رسیدگی به پرونده و قابلیت اجرای مهریه را هر زمان پیگیری کنید.
آیا می شود همزمان با مهریه، اجرت المثل مطالبه کرد؟
بله امکان مطالبه اجرت المثل و نفقه همراه با مطالبه مهریه وجود دارد. هر یک از این حقوق شرایط خاصی دارند و خانم می تواند در صورت داشتن این شرایط، به طور همزمان جهت دریافت آن ها اقدام نماید. البته قوانینی برای این موضوع وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
- اگر خانم با شوهر خود زندگی نمی کند، این امکان برای او وجود دارد که نفقه معوقه خود را به واسطه دادگاه خانواده طلب کند.
- اگر خانم در حال حاضر با شوهر خود زندگی می کند هم، امکان دریافت نفقه از طریق دادگاه خانواده وجود دارد.
- اجرت المثل در واقع حق الزحمه‌ای است که خانم می تواند به منظور انجام وظایف زناشویی از همسرش مطالبه کند. دریافت این حق، از طریق مراجعه به دادگاه خانواده امکان پذیر است.
- به طور کلی اگر حقانیت ادعا و خواسته های خانم اثبات شود، برای پرداخت اجرت المثل و نفقه، دادگاه حکم لازم را صادر می کند و بدون هیچ دردسری می تواند حقوق خود را مطالبه نماید.
سخن پایانی
در این مطلب به بررسی قابلیت اجرا و مطالبه مهریه پرداختیم و در مورد انواع مهریه، نحوه درخواست اجرا، شرایط و مدارک لازم برای درخواست این حق صحبت کردیم.
به اجرا گذاشتن مهریه شاید کمی سخت و پیچیده به نظر برسد و وقت زیادی را از شما اتلاف کند؛ اما شما می توانید با گرفتن یک وکیل کار بلد، خیلی راحت این فرایند را در کمترین زمان ممکن، بدون هیچ دردسر و مشکلی پیش ببرید.
یک وکیل آگاه و متخصص در این حوزه، با بررسی چالش ها و موانع و با بررسی شرایط موجود، خیلی راحت می تواند حقانیت ادعای شما را به اثبات برساند و در جهت احقاق حق شما تلاش کند. بدون اینکه کمترین دردسر یا مشکلی در این فرایند متوجه شما شود.
