ازدواج سفید در ایران و تبعات قانونی آن
ازدواج سفید چیست؟ چه اندازه در مورد آن شنیدهاید یا اطلاع دارید؟ در مورد ازدواج سفید در ایران و تبعات قانونی آن چه میدانید؟ فرزندان حاصل از ازدواج سفید در ایران چه حقوقی دارند؟ با ما همراه باشید تا همه چیز را در مورد این سبک از زندگی توضیح دهیم و شما را از تبعات قانونی آن مطلع سازیم.
ازدواج سفید، به نوعی از ازدواج و تشکیل زندگی زناشویی گفته میشود که ثبت رسمی نمیشود. به بیان ساده در این نوع ازدواج اطلاعات مربوط به آن در هیچ دفتر ثبت اسنادی ثبت نمیشود. موضوع ازدواج سفید در دنیا موضوع جدید و تازهای نیست. سالهاست که جامعه غرب با این موضوع روبرو است. در ایران با توجه به فرهنگ و دین افراد جامعه موضوع ازدواج سفید نوعی شوک فرهنگی محسوب میشود.
این موضوع در ایران نه تنها شناخته شده نیست، بلکه از طرف مردم نیز پذیرفته نشده است. این نوع ازدواج دارای ثبت رسمی نیست، در نتیجه هیچ تعهد قانونی بین دو طرف وجود ندارد. خانم و آقایی که ازدواج سفید میکنند، بدون ثبت رسمی و داشتن تعهد آزادانه زندگی مشترک را شروع میکنند. در ادامه به توضیح بیشتر در مورد ازدواج سفید در ایران میپردازیم. برای آگاهی بیشتر در این مورد و شرایط ازدواج سفید در ایران تا پایان با ما همراه باشید.
مقایسه ازدواج سفید در ایران و اروپا
در چند دهه اخیر روابط جنسی و سبک ازدواجها در جهان تغییرات زیادی داشته است. این تغییرات در ایران نیز چشمگیر بوده است. تحقیقات انجام شده در این زمینه نشان میدهد که روابط جنسی قبل از ازدواج در ایران رو به افزایش است. این موضوع در کلان شهرهای ایران بیشتر به چشم میخورد. در این بخش به چند مورد از سبک ازدواج سفید میپردازیم.
هم خانگی: در این نوع ازدواج خانم و آقا بدون هیچ عقد شرعی و رسمیت قانونی با یکدیگر همخانه میشوند ولی ارتباط جنسی ندارند. این موضوع از نظر شرع و دین اسلام پذیرفته شده نیست و با فرهنگ جامعه ایرانی نیز سازگاری ندارد.
هم باشی: هم باشی نوعی هم خانگی است. خانم و آقا بدون ثبت رسمی با یکدیگر در یک خانه زندگی میکنند. با وجود اینکه ازدواج آنها جایی ثبت نشده است، مسائل مربوط به خانه و زندگی بر دوش هر دو نفر آنها است. تفاوت فرهنگ و دین ایران در مقایسه با فرهنگ و دین جامعه غرب سبب شده تا موضوع ازدواج سفید و مسائل مربوط به آن در ایران و اروپا با یکدیگر متفاوت باشد.
در خصوص تاریخچه ایجاد ازدواج سفید لازم به توضیح است که در ابتدا ازدواج سفید به این معنا بوده است که به هر دلیلی، خانم و اقا با یکدیگر هم خانه میشوند. ناگفته نماند که در ابتدا به ازدواج ناکامل که دو فرد با هم در یک خانه زندگی میکنند ولی روابط جنسی ندارند، ازدواج سفید گفته میشد. سبک ازدواج سفید در ایران متفاوتتر است. موضوعی که در ایران از آن تحت عنوان ازدواج سفید یاد میشود، شرایطی است که دو طرف به جهت برطرف کردن نیازهای عاطفی و جنسی خود با یکدیگر هم خانه میشوند.
در نتیجه ازدواج سفید دو معنا دارد. معنای اول هم خانگی که به شرایطی گفته میشود که در آن خانم و آقا بدون ثبت رسمی در یک خانه مشترک زندگی میکنند و با یکدیگر رابطه جنسی ندارند. حالت دوم این سبک ازدواج هم باشی نام دارد. در هم باشی دو فرد غیر هم جنس مشترکاً در یک خانه زندگی میکنند و با یکدیگر رابطه جنسی دارند.
نوع دومی که از آن تحت عنوان زندگی زناشویی بدون ازدواج نیز یاد میشود، بیشتر در کشورهای اروپایی و آمریکایی رواج دارد. دختر و پسر بدون ثبت رسمی و داشتن هیچ تعهدی زندگی مشترک خود را شروع میکنند.
ازدواج سفید در ایران و جرم قانونی آن
برای اینکه ازدواج منعقد شده بین طرفین دارای وجاهت و ارزش قانونی باشد، میبایست اصول و مقررات قانونی در آن رعایت شود وگرنه ازدواج صورت گرفته مورد حمایت قانون قرار نمیگیرد.در خصوص ازدواج سفید در ایران از منظر قانون باید گفت که باتوجه به اینکه در چنین ازدواجی اصول شرعی و قانونی رعایت نمیشود چنین ازدواجی از لحاظ قانون رسمیت نداشته و چنین رابطهای بر پایه رابطه نامشروع و زنا، دارای مجازات است.
براساس ماده ۲۲۱ قانون مجازات اسلامی، زنا عبارت است از رابطه جنسی مرد و زنی که علقه زوجیت بین آنها نبوده است. باتوجه به اینکه ازدواج سفید در قانون ما با عنوان رابطه زوجیت مورد قبول نیست، لذا چنین رابطهای اگر اثبات شود، میتواند با عنوان زنا مورد بررسی قرار گرفته و برای طرفین آن مجازات تعیین شود. همچنین اگر یکی از طرفین یا هر دوی آنها متاهل باشند و در چنین رابطهای قرار بگیرند، به مجازات سنگینتر از باب زنای محصنه (سنگسار) محکوم میشوند.
معایب و مضرات ازدواج سفید در ایران
بسیاری از افراد با شنیدن نام ازدواج سفید تصور میکنند که این نوع ازدواج برای شناخت بیشتر طرفین از یکدیگر مفید است. تصور میکنند که به این ترتیب قبل از ثبت ازدواج، طرفین به شناخت کامل از یکدیگر میرسند. در پاسخ به چنین تفکراتی باید گفت، جالب است بدانید که نداشتن تعهد در این نوع ازدواج سبب شده تا بیش از نود درصد ازدواجهای سفید در ایران به ازدواج رسمی ختم نشود.
تمایلهای جنسی و عاطفی طرفین سبب میشود تا بدون کسب شناخت و آگاهی قبلی، زندگی مشترک را با یکدیگر آغاز کنند. با گذشت زمان و کسب شناخت بیشتر به واسطه زندگی کردن در یک خانه مشترک، طرفین متوجه میشوند که هدف مشترک و نقاط مشترکی در زندگی ندارند. از طرفی، نداشتن تعهد و ثبت نشدن ازدواج هم سبب میشود تا به آسانی به فکر تمام کردن رابطه و جدایی بیفتند.
افرادی که تمایل به شروع اینگونه زندگیهای مشترک دارند، عمدتا اشخاصی هستند که در زندگی دچار کمبودهای عاطفی بوده و یا اشخاصی هستند که ناهنجاریهای شخصیتی دارند و به دنبال راه حلهای موقت برای زندگی خود می باشند. در اینگونه روابط بیشترین صدمه به دختران وارد میشود. علاوه بر آسیبهای روحی در پایان رابطه بدون پشتوانه مالی و قانونی باید به زندگی ادامه دهند.
حقوق قانونی فرزندان حاصل از ازدواج سفید
باتوجه به اینکه ازدواجی که خارج از اصول شرعی و قانونی منعقد شود، مورد حمایت قانون نمیباشد لذا فرزندان حاصل از ازدواج سفید در ایران هم مورد حمایت قانون قرار نمیگیرند و از حقوق قانونی بی بهره میمانند. همچنین با توجه به اینکه طرفین در این ازدواجها زیر بار پدر و مادر بودن نمیروند، لذا به لحاظ روحی و جسمی تبعات جبران ناپذیری برچنین فرزندانی تحمیل میشود.
نکته: براساس بند الف ماده 1 قانون ثبت احوال سال ۱۳۵۵ صدور شناسنامه برای فرزندان متولد ایران از پدر ایرانی، به عنوان یکی از وظایف سازمان ثبت احوال کشور تعیین شده است. در متن قانون مذکور هیچ تفاوتی بین فرزند حاصل از رابطه نامشروع و سایر فرزندان قائل نشده است و گرفتن شناسنامه برای طفل نامشروع از وظایف پدر است.
دلایل تمایل به ازدواج سفید
ازدواج سفید در ایران پدیدهای است که از فرهنگ غرب وارد فرهنگ کشور ما شده است. این نوع ازدواج هم از نظر قانونی و شرعی و هم از نظر اجتماعی پذیرش نشده است. البته عدهای از افراد به خصوص در شهرهای بزرگ ایران به این سبک زندگی روی آوردهاند که در این بخش به علتهای تمایل افراد به این سبک زندگی خواهیم پرداخت.
اولین موردی که باعث شده ازدواج سفید در ایران از سوی برخی از افراد انتخاب شود، مشکلات اقتصادی است. در این سبک زندگی تعهدات مالی بسیار کمتر از ازدواج دائمی میباشند. این موضوع باعث جذابیت این سبک زندگی برای عدهای از افراد شده است. موارد بعدی افزایش سن ازدواج و نیازهای عاطفی افراد میباشند. سختگیری و آداب و رسوم مفصل باعث شده تا ازدواج اغلب جوانان به تاخیر بیفتد. این موضوع زمینه را برای منحرف شدن آنان از مسیر درست فراهم کرده است.
ازدواج سفید و مجازات قانونی آن
درست است که ازدواج سفید در ایران به طور دقیق جرم انگاری نشده است اما این به معنای مجازات نکردن طرفین نمیباشد و میتوان براساس سایر مواد قانونی شکل دهندگان چنین ازدواجهایی را مجازات کرد.
در کشور ما با توجه به اینکه ازدواج میبایست برپایه اصول شرعی و قانونی شکل بگیرد در صورتی که طرفین برمبنای ازدواج سفید با یکدیگر زندگی کنند از باب روابط نامشروع (زنا و مادون زنا) قابل مجازات هستند مجازات ازدواج سفید در ایران بسته به اینکه زنای محصنه یا غیرمحصنه اثبات شود در کیفیت حد اثر میگذارد.البته ازدواج سفید در ایران از باب عدم ثبت واقعه ازدواج هم قابل پیگیری میباشد زیرا براساس قانون، در صورتی که زوج ازدواج را ثبت نکند محکوم بوده و مجازات خواهد شد.
سخن پایانی
ازدواج سفید در ایران با توجه به اینکه براساس قانون و شرع صورت نگرفته است مورد حمایت قانون نمیباشد و همین نداشتن وجاهت قانونی بر روابط طرفین و فرزندان حاصل از چنین ازدواجهایی اثر گذاشته و آنها از حقوق قانونی از الجمله ارث محروم مینماید، از طرفی نداشتن وجه قانونی این سبک ازدواج، سبب مجازات شدن طرفین از باب روابط نامشروع میگردد.
کیفر ازدواج سفید در ایران به لحاظ اینکه رابطه نامشروع از چه درجهای باشد متفاوت بوده و شامل حد و تعزیر میباشد. گروه حقوقی مهروران با وجود وکلای با تجربه در حوزه خانواده این آمادگی را دارد تا شما را در پروندههای مختلف در رابطه با ازدواج سفید راهنمایی کند. اگر شما نیز وارد این سبک زندگی شدهاید و نیاز به راهنمایی و کمک دارید همین حالا با وکلای ما تماس بگیرید.