خیانت چیست و احکام حقوقی و قانونی آن کدامند
تعریف خیانت و راههای اثبات خیانت
تا چه اندازه در مورد خیانت و عواقب و تبعات قانونی آن اطلاع دارید؟ تا کنون با موردی از خیانت زن یا مرد در خانواده دچار مشکل شده اید؟ از مجازات های حقوقی و تبعات قانونی خیانت آگاهی کافی دارید؟ در این مقاله سعی داریم تمامی راه های اثبات خیانت و چگونگی اجرای احکام قانونی و حقوقی خیانت را شرح دهیم.
مطابق قانون مدنی، هرگاه مرد و زنی که علقه زوجیت ندارند، مرتکب خیانت غیر زنا شوند، به ۹۹ ضربه شلاق محکوم خواهند شد. در اینجا منظور از خیانت، خلف وعده و عدم پایبندی به تعهدات است. خیانت در واقع رابطه‌ای خارج از ازدواج است که با حضور نفر سوم محقق می‌گردد. در حقیقت زوجین با ازدواج باید نسبت به یکدیگر تعهد داشته باشند و هر کاری که در این تعهد خلل ایجاد کند، خیانت محسوب میشود.
خیانت به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود:
- خیانت در معنای عام به هرگونه رفتاری گفته می شود که مغایرت با تعهدات اخلاقی و عرفی بین زوجین داشته باشد، اعم از بی‌توجهی، بی‌احترامی، عدم حمایت عاطفی و غیره. این نوع خیانت، لزوماً جنبه حقوقی و کیفری ندارد.
- خیانت در معنای خاص (روابط نامشروع) شامل روابط جنسی یا عاطفی خارج از چارچوب ازدواج است که در صورت اثبات خیانت مصادیق کیفری در پی خواهد داشت.
احکام قانونی و حقوقی در مورد زن و مرد خیانتکار
خیانت زن و مرد موجب مسئولیت آن‌ها خواهد شد و آثار حقوقی در پی دارد. در صورت خیانت و تحقق زنا، شخص مرتکب، به مجازات زنا که ممکن است شلاق، اعدام یا سنگسار باشد، نیز محکوم خواهد شد.
طبق ماده قانونی ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی در خصوص حکم خیانت زن شوهردار و مرد خیانتکار چنانچه زن یا مرد با شخص نامحرمی ارتباط نامشروع داشته باشد به ۹۹ ضربه شلاق تعزیری محکوم خواهد شد.
لازم به ذکر است اگر فرد خیانتکار با زن یا مرد متاهل دیگری رابطه داشته باشد، حکم آن‌ها سنگسار است. البته این احکام ممکن است با توجه به شرایط پرونده و نظر قاضی، حکم تغییر کند. علاوه بر این موارد، حکم خیانت زن و مرد در صورتیکه نفر سوم محارم نسبی آن‌ها باشد، اعدام خواهد بود. به هر حال اجرای هرکدام از این احکام مشروط به اثبات خیانت است.
احکام حقوقی در نظر گرفته شده برای خیانت زن و مرد متفاوت است و قانون مجازات اسلامی برای هر یک به شکل متفاوت و مخصوص خود جرم تعیین کرده است که در ادامه به آن می پردازیم.
حکم قانونی خیانت زن شوهر دار و مرد متاهل
بعد از اثبات خیانت زوجه، فقط زوج می‌تواند در خصوص ادامه زندگی تصمیم بگیرد و تکلیف زندگی مشترکشان را تعیین کند. مطابق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، زوج حق دادخواست طلاق در این شرایط را دارد. اگر مردی به زن خود وکالت در طلاق داده باشد، با اثبات خیانت زن، می‌تواند این حق را از وی سلب کند. لازم به ذکر است که اگر مردی نتواند خیانت همسر خود را اثبات کند، زن می‌تواند علیه وی اعاده حیثیت کرده و ضررهای مادی و معنوی وارد شده را از طریق قانون مطالبه کند.
در صورتیکه مردی بدون اذن همسر اول، ازدواج مجدد داشته باشد، در واقع به همسر خود خیانت کرده و زن تحت شرایطی می‌تواند از همسرش جدا شود. مطابق با ماده 49 قانون حمایت از خانواده، مصوب 1391، اگر مرد بدون اذن همسر اول خود ازدواج نماید مرتکب جرم شده و مجازات آن جزای نقدی درجه 5 یا حبس تعزیری درجه 7 می باشد.
بنابراین مرد نمی‌تواند با داشتن همسر، زن دیگری اختیار کند مگر آنکه واجد یکی از شرایط گفته شده در زیر باشد:
اذن همسر اول
عدم تمکین زوجه
ابتلای زوجه به بیماری صعب‌العلاج
محکومیت زوجه به ۵ سال حبس یا بیشتر
ترک زندگی توسط زن
غایب و مفقود‌الاثر شدن زوجه
مطابق با موارد مذکور، مرد تنها در صورت وجود یکی از این شرایط، با اذن دادگاه می‌تواند زن دوم اختیار نماید. در غیراینصورت زن می‌تواند گواهی عدم امکان سازش گرفته و از شوهر خود جدا شود.
در صورتیکه مردمتاهلی رابطه نامشروع داشته باشد، علاوه بر اینکه برای همسر وی حق طلاق ایجاد میشود، به موجب این رابطه نیز مرد مجازات خواهد شد.
نکات مهم در مورد حکم خیانت زن و مرد
- در صورت اثبات خیانت به همسر، مرد از پرداخت اجرت‌المثل زن یا نفقه او معاف نمی شود زیرا نفقه حق مالی زن است و تا زمانیکه از شوهر تمکین کند، مرد باید آن را بپردازد.
- در صورت داشتن فرزند، هیچ کدام از طرفین نمی‌تواند با اثبات خیانت، طرف مقابل را از دیدار فرزند محروم کند. اثبات خیانت صرفا می‌تواند در گرفتن حق حضانت موثر باشد. زیرا در قانون حضانت، دادگاه به صلاحیت اخلاقی والدین توجه خاص دارد.
- اثبات خیانت مرد را از پرداخت مهریه معاف نمی‌کند و مهریه بعد از جاری شدن عقد نکاح دارایی زن محسوب میشود و در هر شرایطی قابل مطالبه است، مگر آنکه زن، خود از دریافت مهریه امتناع نماید.
- بهتر است زن در هنگام عقد از همسر خود وکالت طلاق بگیرد تا در صورت اثبات خیانت مرد، بدون مشکلات احتمالی و یا دشواری اثبات خیانت، از وی جدا شود.
تفاوت های حقوقی خیانت زن و مرد
در نظام قانونی خانواده در ایران، از نظر مجازات، تفاوتی بین خیانت زن و مرد وجود ندارد و در صورت اثبات خیانت و زنا یا رابطه نامشروع، هر کدام مشمول مجازات‌های قانونی می‌شوند. اما در خصوص برخی آثار حقوقی مانند مهریه، حضانت و اجرت المثل، ممکن است تفاوت‌هایی مطابق با شرایط پرونده به وجود بیاید.
راههای اثبات خیانت زن و مجازات آن
1- اولین راه اثبات خیانت زن، اقرار گرفتن از وی در حضور قاضی پرونده و شهادت شهود می باشد. قاضی پرونده نیز مطابق قانون مدنی، مجازات زن خیانت کار را تعیین می‌کند.
2- بعد از اثبات خیانت زن، چنانچه زنا اتفاق افتاده باشد، برای اثبات این امر، علاوه بر اقرار فرد خیانت کار، شهادت 4 مرد (بالغ، عاقل، با ایمان و عادل) یا شهادت 3 مرد و 2 زن عادل برای دادگاه الزامی است.
3- یکی دیگر از راههای اثبات خیانت زن، ارائه عکس، فیلم و پیامک به دادگاه برای نشان دادن خیانت زن است. اما جرم زن خیانتکار، صرفا و تنها با استناد به این موارد اثبات نمی‌شود. برای اثبات خیانت همسر، نیاز به دریافت دستور قاضی برای گرفتن پرینت مکالمات و پیامک‌های فرد خیانت کار است.
4- علم قاضی یکی دیگر از راههای اثبات جرم خیانت زن است. قاضی با توجه به اقرار فرد خیانت کار، اظهارات شهود، ادله و مستندات ارائه شده و انجام تحقیقات در حوزه پرونده، نسبت به جرم زن اطمینان حاصل کرده و حکم به خیانت وی می دهد.
پس از اثبات خیانت زن و رای قاضی مبنی بر اثبات جرم، مجازات زن خیانتکار با توجه به نوع خیانتی که به همسر خود انجام داده است به صورت زیر خواهد بود:
بوسیدن و بغل کردن رابطه نامشروع محسوب می شود و جزء روابط جنسی خارج از ازدواج بوده و مجازات زن از 1 تا 99 ضربه شلاق تعزیری است. (میزان دقیق شلاق را قاضی با توجه به شرایط طرفین مشخص می‌کند)
در صورتیکه زن مرتکب زنا شود یعنی در بین زن و مرد غریبه دخول صورت گیرد، زنای او محصنه محسوب شده و مجازات این زن خیانت کار، سنگسار است. لازم به ذکر است که اجرای حکم سنگسار شرایط خاصی دارد.
حقوق مالی زن و مرد در صورت اثبات خیانت یکی از زوجین
زن در صورت ارائه دلایل محکمه پسند به دادگاه برای اثبات خیانت همسر خود می تواند حقوق مالی خود همچون مهریه و نفقه را مطالبه کند. تنصیف اموال بدست آمده در طول زندگی مشترک نیز یکی دیگر از حقوقی است که زنان حق مطالبه آن را دارند.
مردان نیز در صورت مواجهه با خیانت همسر، می‌توانند با ارائه مدارک معتبر علیه همسر خیانتکار خود اقدام به درخواست طلاق کنند که این امر می‌تواند بر تعیین حقوق مالی و تقسیم اموال اثر بگذارد.
اثبات خیانت زن از طریق چت
خیانت از طریق چت نیز یکی دیگر از انواع خیانت است و راه های اثبات خیانت زن از طریق چت عبارتند از:
1- اقرار زن به خیانت خود
2- دسترسی به محتوای تلفن متهم اعم از، دسترسی به پیامک‌ها و تماس‌های تلفنی شخص خیانت کار از طریق اپراتور یا شبکه‌های اجتماعی
3- اقرار شاهدان مطلع به خیانت زن
مطابق با قانون اگر شوهری از زن خود به علت خیانت از طریق چت، شکایت کند، ابتدا باید به دادگاه مراجعه کرده و شکایت خود را مطرح کند و برای اثبات ادعای خود، دلایل و مدارک کافی برای اثبات خیانت زن از طریق چت را به دادگاه ارائه دهد.
طلاق زن خیانتکار
اخیرا یکی از عمده ترین دلایل اصلی طلاق، خیانت زن یا مرد به طرف مقابل است. اگر در زندگی مشترک زن خیانت کند و درخواست طلاق از طرف مرد باشد، مرد باید شواهد و مستندات لازم را برای اثبات خیانت زن به دادگاه خانواده ارائه دهد. پس از بررسی مدارک و شواهد در دادگاه خانواده، قاضی با درخواست طلاق مرد، به علت خیانت همسر موافقت خواهد کرد.
مطابق با ماده 637 قانون مجازات اسلامی، با توجه به این موضوع که حق طلاق با مرد است، اگر در رابطه ای زن به شوهر خود خیانت کند و رابطه نامشروع داشته باشد، شوهر در صورتی می‌تواند درخواست طلاق به دلیل خیانت زن را بدهد که برای اثبات خیانت زن دلایل و مدارک کافی داشته باشد و بتواند خیانت زن را ثابت کند.
مهریه زن خیانتکار
به محض جاری شدن عقد نکاح، مهریه به زن تعلق می‌گیرد و زن در هر زمانی حق مطالبه مهریه خود را دارد و مرد ملزم به پرداخت آن است. بنابراین حتی در ازدواجی که زن به شوهر خود خیانت کرده، زن حق دریافت مهریه را دارد.
آسیب های روحی ناشی از خیانت دیدن
خیانت یکی از بدترین اتفاقاتی است که ممکن است در زندگی زناشویی رخ بدهد. فردی که همسرش به او خیانت کرده است ازنظر عاطفی و روحی به‌شدت آسیب می‌بیند و در برخی موارد این ضربه عاطفی تا حدی است که فرد به مواد مخدر، مصرف الکل، اعتصاب غذا و یا پرخوری بیش از اندازه و کارهای دیگری رو می‌آورد. درصورتی که فرد خیانت کننده نیز از این کار خود پشیمان بوده و برای اولین بار دست به خیانت زده باشد؛ ممکن است دچار مشکلات روحی و روانی شده و احساس عذاب وجدان داشته باشد.
آثار روحی و جسمی بعد از خیانت در انواع مختلف خیانت و در جنسیت زن و مرد متفاوت است.
ازنظر جنسیتی زنان بعد از خیانت همسرشان بیشتر دچار استرس و اضطراب می‌شوند؛ بنابراین زنان بعد از خیانت ازنظر روحی و روانی بیشتر آسیب می‌بینند و احتمال بروز رفتارهای ناسالم و مخاطره‌آمیز در آن‌ها بیشتر است.
آسیب های وارده به فرد خیانتکار
خیانت به همسر یکی از بدترین اعمالیست که هر فرد در زندگی مشترک خود ممکن است انجام دهد.
عذاب وجدان بعد از خیانت و بروز واکنش های غیر طبیعی و رفتار های پر خطر و بطور کلی عدم تعادل در بروز رفتارهای عادی در پی بروز خیانت در افراد خائن بسیار مشاهده می شود.
افراد خائن بعد از اثبات خیانت، به طور ناگهانی مورد بی مهری از سوی همسر و از دست دادن رابطه و خانواده خود خواهند شد. تمام نزدیکان فرد خائن، وی را مورد سرزنش قرار داده و او را فردی بی مسئولیت نسبت به تعهدات خانوادگی خطاب می کنند.
از جمله پیامدها و آسیب های خیانت به خود فرد خیانتکار موارد زیر است:
- از دست دادن خانواده و مواجهه با طلاق
- کاهش عزت نفس و سرخوردگی اجتماعی
- افسردگی و خشم
- شوک عصبی و روحی
- استرس و نگرانی
- کاهش تمایلات عاطفی و جنسی
- بحران زناشویی
تضعیف عملکردی در برابر مسئولیت های اجتماعی حسادت و احساس تضرر و از دست دادگی افراد مهم در زندگی نیز از دیگر پیامدهای ناشی از خیانت است.
سخن پایانی
با توجه به تمام مواردی که در بالا ذکر شد، اگر مردی نسبت به خیانت زن خود اطمینان کافی ندارد و همچنین مدارک و شواهد محکمی دال بر اثبات خیانت وی برای ارائه به دادگاه خانواده در دست ندارد، باید از اقدام به شکایت خودداری کند زیرا در صورت عدم اثبات خیانت زن، به جرم تهمت و افترا محکوم میشود.
لازم به یادآوری است قبل از هر اقدامی برای شکایت نسبت به اثبات خیانت، از کارشناسان حقوقی مهروران مشاوره گرفته و با مشورت از وکیل طلاق تهران، از راه های اثبات خیانت آگاه شوید.